Tummui iltaruskon synkkä lies.
Aikaan kelirikon Uralilla kohti
kaukokylää ratsumies ajoi
metsäteillä ankarilla.
Ratsun vatsa hiljaa lonksutti,
vesi molskahteli kavioissa,
ääni kertautuen kurnutti polun
liejuisissa kurimoissa.
Ratsu tasakäyntiin asettui, mies kun
otteen päästi ohjaspäistä. Pauhu
vuoristosta kantautui virtain
vapautuissa kevätjäistä.
Joku nauroi, itki, nyyhkytti,
murtui kiveen ulvoin kiven kylki.
Kitaan kurimusten pyyhkäisi virta
metsän puita, juurin nylki.
Vaan kun rusko laski välkähtäin,
kaikui hämärästä metsän pielen,
niinkuin hätäkello läpät täin, laulu
villiintynyt satakielen.
Missä itkuraita kuilujen yli kallistui,
se kaikui sieltä, niinkuin
satakieli-rosvon* muinaisen huilu,
houkutellen syrjään tieltä.
Mitä turmaa laulu enteili, kenet
kiihkoon saisi hehku sen? Ketä
tiheikössä väijyili panos
pyssynpiipun haulien?
Laulu läheni kuin metsän henkenä
vankikarkureiden joukon myötä,
käyden vastaan seudun sissejä,
jalan, ratsuin jotka halkoo yötä.
Maan ja taivaan, metsän, peltojen
korvat tavoitti tuon äänen kumman,
kivun, tuskan, onnen, hulluuden siinä
kaikuvan niin tarkan summan.
Огни заката догорали.
Распутицей в бору глухом
В далекий хутор на Урале
Тащился человек верхом.
Болтала лошадь селезенкой,
И звону шлепавших подков
Дорогой вторила вдогонку
Вода в воронках родников.
Когда же опускал поводья
И шагом ехал верховой,
Прокатывало половодье
Вблизи весь гул и грохот свой.
Смеялся кто-то, плакал кто-то,
Крошились камни о кремни,
И падали в водовороты
С корнями вырванные пни.
А на пожарище заката,
В далекой прочерни ветвей,
Как гулкий колокол набата
Неистовствовал соловей.
Где ива вдовий свой повойник
Клонила, свесивши в овраг,
Как древний соловей-разбойник
Свистал он на семи дубах.
Какой беде, какой зазнобе
Предназначался этот пыл?
В кого ружейной крупной дробью
Он по чащобе запустил?
Казалось, вот он выйдет лешим
С привала беглых каторжан
Навстречу конным или пешим
Заставам здешних партизан.
Земля и небо, лес и поле
Ловили этот редкий звук,
Размеренные эти доли
Безумья, боли, счастья, мук.